LexLUZ – Gwarancja i rękojmia za wady produktu

Pojęcia gwarancji i rękojmi w języku potocznym często używane są zamiennie. Z punktu widzenia prawa są to jednak dwa różne terminy. Warto wiedzieć, czym różnią się te ścieżki dochodzenia swoich praw oraz w  jakich przypadkach zgłosić się do sprzedawcy, a kiedy do gwaranta?

 

Na początek trochę definicji, które pomogą Nam uporządkować wiedzę.

Rękojmia stanowi ustawową odpowiedzialność sprzedawcy za wady fizyczne lub prawne sprzedanego towaru. Chroni ona kupującego i daje mu prawo do reklamacji. Jej działanie jest niezależne od dobrej woli sprzedającego. Kupujący ma prawo zażądać bezpłatnej naprawy, wymiany, obniżenia ceny lub zwrotu pieniędzy. Termin obowiązywania rękojmi to 2 lata od wydania towaru kupującemu.

Gwarancją natomiast nazywamy dobrowolne zobowiązanie producenta lub sprzedawcy, inaczej gwaranta. Zakres odpowiedzialności jest określony w oświadczeniu gwarancyjnym. Uprawnienia z jakich może skorzystać kupujący zależą głównie od treści gwarancji (zwykle naprawa lub wymiana), mogą być szersze (np. przedłużenie po wymianie). Termin obowiązywania gwarancji jest zależny od warunków zawartych w oświadczeniu gwarancyjnym (np. 1 rok, 2 lata, dłużej).

Wada fizyczna, a wada prawna – jakie są ich różnice?

 

Szukając informacji na temat gwarancji i rękojmi często można się natknąć na pojęcie wady fizycznej i prawnej. Czym jest zatem wada i jakie są jej rodzaje w rozumieniu kodeksowym? Kodeks Cywilny rozpatruje wadę jako niezgodność rzeczy sprzedanej z umową. Z wadą fizyczną mamy  natomiast do czynienia, kiedy: rzecz nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, nie nadaje się do zwykłego użytku zgodnie z przeznaczeniem, odbiega od próbki lub wzoru, jest niekompletna albo wykonana wadliwie lub niezgodności rzeczy sprzedanej ujawniają się podczas normalnego użytkowania (np. szybkie zużycie kluczowej części).

Wadę prawną możemy zaś stwierdzić, gdy rzecz stanowi własność osoby trzeciej lub gdy jest obciążona prawem osoby trzeciej (np. zastawem lub służebnością). Wada prawna wystąpi także w przypadku, gdy ograniczenie w korzystaniu lub rozporządzaniu rzeczą będzie wynikało wprost z decyzji lub orzeczenia właściwego organu. Przykładami wady prawnej mogą być: brak ważnej licencji, sprzedaż auta będącego przedmiotem zastawu lub sprzedaż nieruchomości, na której ustanowiona została nieujawniona hipoteka.

W sytuacji, gdy będziemy chcieli ocenić, czy wada istnieje, kluczowy będzie termin wydania rzeczy sprzedanej i chwila przejścia odpowiedzialności za rzecz ze sprzedającego na kupującego. Odpowiedzialność sprzedawcy nie kończy się również w przypadku, gdy wada ujawni się później, a mamy pewność, że tkwiła w rzeczy sprzedanej już wcześniej.

Plan działania po nieuznanej reklamacji

 

Przyjęcie reklamacji i rozpatrzenie jej w terminie? Dla nas to najlepszy scenariusz. Jednak co w przypadku, gdy nie otrzymaliśmy odpowiedzi albo nasza reklamacja została odrzucona? W przypadku braku odpowiedzi sprzedającego na naszą reklamację (w terminie 14 dni) uznaje się ją za rozpatrzoną pozytywnie. Mniej korzystne będzie dla nas odrzucenie przez sprzedającego reklamacji. Pamiętajmy jednak, że sprzedający ma obowiązek uzasadnić swoją odmowę. W przypadku zaistnienia takiej sytuacji, nasza droga dochodzenia swoich roszczeń nie jest jeszcze zakończona. Możemy wówczas spróbować podjąć następujące działania: napisać pisemne odwołanie od nieuznanej reklamacji, skorzystać z pomocy Rzecznika Praw Konsumenta. Jeśli powyższe sposoby zawiodą możemy posiłkować się alternatywami w postaci skorzystania z bezpłatnej mediacji z ramienia Inspekcji Handlowej oraz opcji odpłatnej a mianowicie wejścia na ścieżkę sądową. W tym przypadku będziemy musieli przygotować się na opłaty przy złożeniu pozwu, ale także za wynajęcie prawnika. Kosztami zostaniemy również obciążeni, gdy zwrócimy się do rzeczoznawcy o sporządzenie opinii.

 

Szerzej o pojęciu gwarancji i rękojmi oraz przykładach z życia codziennego, a także na co warto zwracać uwagę opowiedział nam w kolejnej audycji LexLUZ mecenas Dominik Wojciechowski. Posłuchajcie sami.

 

 

Realizacja materiału dźwiękowego: Dominik Wojciechowski

Tekst i redakcja: Agnieszka Traczyk