Soft Power Rosji w państwach postsowieckich. Ogólnopolski tydzień dyplomacji

Podczas Ogólnopolskiego Tygodnia Dyplomacji Forum Młodych Dyplomatów oraz Koło Wschodnich Stosunków Międzynarodowych UWr zorganizowało cykl spotkań eksperckich pt. „Soft power Rosji w państwach postsowieckich”.

Spotkania odbywały się w budynku Instytutu Politologii Uniwersytetu Wrocławskiego. W ciągu czterech dni przeprowadzono panele z udziałem specjalistów zajmujących się Rosją, Gruzją, Azją Centralną i Ukrainą. Pierwszego dnia eksperci mówili o Rosji i jej działaniach w polityce zagranicznej, natomiast kolejne spotkania dotyczyły rosyjskiej „miękkiej siły” w wyżej wspomnianych państwach.

— Dzisiaj był wielki finał. Odbyło się ostatnie spotkanie z tematu wpływu soft power Rosji na postsowieckie państwa.

— Jaki jest cel tego wydarzenia?

— Chciałabym, żeby polscy studenci i całe społeczeństwo zrozumiało, jaką niszczycielską działalność prowadzi Rosja i jak ona wykorzystuje swoją kulturę, swój język w innych krajach, żeby same destabilizować w nich sytuację i przy tym także poszerzyć swoją sferę wpływów.

Według definicji Cambridge Dictionary soft power ( czyli „miękka siła”), to wykorzystywanie kulturowych i ekonomicznych wpływów kraju do skłonienia innych państw bądź jego obywateli do działania zgodnie z interesami tego kraju, przy tym nie używając siły militarnej. 

„Ta «miękka siła» to śmiercionośna broń” – mówi Agnieszka Matusiak-Bakuła, profesorka nauk humanistycznych, literaturoznawczyni, slawistka i komparatystka w Zakładzie Ukrainistyki Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Wrocławskiego. 

Koncepcja ta została sformułowana przez Josepha Nye’a w 1990 r. i wciąż ma wielkie znaczenie w stosunkach międzynarodowych. Mówiąc wprost, soft power to zdolność danego państwa do sprawiania, że inni chcą podążać za jego ideami, bo szanują kulturę i wartości tego kraju. 

Najlepszym tego przedstawicielem jest Japonia. Świat widzi ten kraj jako kreatywny, bezpieczny, fascynujący. Coraz więcej osób jest zainteresowanych anime, mangą czy japońską kulturą. Dzięki temu dzisiejsza Japonia ma pozytywny wizerunek, a ciemne karty japońskiej historii odchodzą w niepamięć. Wojenne zbrodnie z pierwszej połowy XX w. przestały mieć znaczenie w postrzeganiu tego kraju.

Dlatego soft power jest tak ważna i tak groźna jednocześnie. Jeśli wykorzysta się ją ze złymi intencjami, to może to doprowadzić do poważnych konsekwencji.

Nasi reporterzy odwiedzili cykl spotkań w ramach Ogólnopolskiego Tygodnia Dyplomacji w dniu, kiedy dyskusje dotyczyły Ukrainy. W wywiadzie z prof. Agnieszką Matusiak-Bakułą zapytaliśmy o niedawny akt dywersji na infrastrukturę kolejową w Polsce oraz o to, jak powinniśmy na takie akty reagować:

autor: Anastasiia Popelnytska 

red.: Sebastian Rogalski 

autorzy dźwięków: Anna Borkovska i Dariusz Szypka