Janet Jackson

Jedna z najważniejszych artystek sceny R&B wraca po 7 latach milczenia. Jedenasty album w dorobku Janet Jackson, Unbreakable, to powrót do formy na który jej fani czekali od lat.                                             

       

***

 

Janet Damita Jo Jackson urodziła się jako ostatnia z dziewiątki rodzeństwa w najsłynniejszym muzycznym klanie XX wieku. Na młodzieńcze lata Janet przypadły największe sukcesy jej braci, najpierw osiągane w legendarnej grupie The Jackson 5, a następnie solowe. Po kilku epizodach aktorskich, na początku lat 80-tych także Janet postanowiła spróbować swoich sił w świecie muzyki.

 

Porażka dwóch pierwszych albumów, Janet Jackson (1982) oraz Dream Street (1984), nagranych pod naciskiem ojca rodu, Joe Jacksona, skłoniła Janet do całkowitego wydostania się spod presji sławnej rodziny. Nowo odnaleziona niezależność zaowocowała powstaniem albumu Control. Wydany w 1986 roku krążek szybko stał się klasykiem R&B, stanowiąc także początek współpracy Janet z teamem producenckim Jimmy Jam & Terry Lewis, który odpowiadał za brzmienie jej albumów przez kolejnych 20 lat.

 

Trzy lata po stanowiącym przełom komercyjny oraz artystyczny albumie Control, Janet Jackson powróciła z najambitniejszym projektem w swojej karierze. Wydany w 1989 roku album Rhythm Nation 1814 oprócz sztandarowych tematów, jak relacje damsko-męskie, podejmował także problemy współczesnej Ameryki – jak choćby bezdomność, analfabetyzm czy rosnąca przestępczość. Utwory takie jak "State of the World" czy "The Knowledge" podkreślały to nie tylko zorientowanymi społecznie tekstami, ale także surowym, niemal industrialnym brzmieniem, o które po raz kolejny zadbał reprezentujący funkową scenę Minneapolis duet Jimmy Jam & Terry Lewis. Album okazał się ogromnym sukcesem na listach Billboardu, pokrywając się siedmiokrotną platyną i lansując aż siedem singli które dotarły do pierwszej piątki listy Hot 100 – ten wyczyn nie został powtórzony do dziś.

 

 

Choć albumy Control i Rhythm Nation 1814 uczyniły z Janet Jackson gwiazdę muzyki na jej własnych prawach, w wielu miejscach świata nadal postrzegana była głównie jako siostra swojego brata – z tymi porównaniami walczyła już od wydania albumu Control, świadomie dystansując swoją twórczość od nazwiska Jackson. Dopiero wydany w 1993 roku krążek Janet. pozwolił jej ostatecznie wyjść z cienia sławnego brata. Po kilkuletniej przerwie Janet wróciła ze świeżym wizerunkiem i całkiem nowym podejściem. Ciężar i chłód poprzedniej płyty został zastąpiony o wiele cieplejszym, lżejszym brzmieniem, a całość dopełnił zmysłowy i silny jak nigdy dotąd wokal Janet. W warstwie tekstowej piosenkarka po raz pierwszy odważyła się na śmiałe odniesienia do  kobiecej seksualności, której rozmaite odcienie eksplorowała w takich utworach jak "If", "Any Time, Any Place", czy najbardziej przebojowy "That's the Way Love Goes". Na albumie Janet. słuchacz ma do czynienia nie tylko ze świadomą artystką, ale także z dojrzałą kobietą.

 

Półtoraroczną trasę koncertową promującą album, Janet przepłaciła depresją. Zmagania z chorobą, które skłoniły artystkę do zmierzenia się z bolesną przeszłością oraz trudnym dzieciństwem spędzonym w bezwzględnym świecie biznesu muzycznego, stały się fundamentem na którym powstał album The Velvet Rope. Krążek, do dziś uważany za jej magnum opus, ujrzał światło dzienne jesienią 1997 roku i stanowił zdecydowanie najambitniejszą propozycję piosenkarki. Biorąc na warsztat tak trudne tematy jak samoakceptacja, homoseksualizm czy przemoc domowa, Jackson po raz kolejny pokazała odwagę która wyróżniała ją na tle większości koleżanek z branży. Album  stanowi niezwykle udaną hybrydę wielu gatunków muzycznych, m.in. soulu, funku, hip-hopu i house'u (singlowy "Together Again"), samplując przy tym twórczość takich artystów jak Marvin Gaye i Joni Mitchell.

 

 

W nowe millenium Janet Jackson weszła najbardziej przebojowym i przystępnym albumem w swojej karierze. Młodzieńcza energia zawarta na wydanym w 2001 roku krążku All for You stanowiła sporą odmianę po trudnej, ponurej tematyce eksplorowanej na wydanym cztery lata wcześniej The Velvet Rope. Nowe, beztroskie oblicze Janet podzieliło fanów i krytyków, jednak mimo to album spotkał się z dużym sukcesem komercyjnym, pozwalając Janet konkurować na listach bestsellerów z nową generacją młodych wokalistek, takich jak Britney Spears czy Christina Aguilera. Muzycznie i tekstowo, All for You kontynuował drogę utorowaną przez swoich trzech poprzedników, w dalszym ciągu eksplorując tematykę kobiecej seksualności i niezależności. 

 

Trzy lata po wydaniu All for You, w roku 2004 miał miejsce słynny występ Janet na 37. finale SuperBowl, podczas którego obnażona pierś artystki wywołała wielki skandal obyczajowy. Wydany na fali skandalu, skądinąd udany album Damita Jo, zawierający najodważniejsze teksty w karierze amerykanki, przepadł z kretesem, rozpoczynając serię chudych lat w karierze Janet. Dwa kolejne albumy, 20 Y.O. oraz Discipline, pomimo usilnych starań piosenkarki także nie odniosły pożądanego sukcesu, spotykając się z chłodnym przyjęciem fanów. Cieniem na życiu Janet położyła się także nagla śmierć brata Michaela w 2009 roku. Od tamtej pory artystka niemal całkiem wycofała się z życia publicznego.

 

Niepocieszeni jej milczeniem fani odetchnęli z ulgą dopiero w lipcu tego roku, kiedy wydany został pierwszy od pięciu lat singiel Janet. Utwór "No Sleeep", zwiastujący jedenasty album w jej karierze, zadowolił zarówno wielbicieli twórczości Janet, jak i dziennikarzy muzycznych, którzy zgodnie okrzyknęli go najlepszym od ponad dekady.

 

 

Początek października przyniósł w końcu premierę wyczekiwanego przez wielu, pierwszego od siedmiu lat albumu Janet Jackson. Krążek Unbreakable ukazał się nakładem labelu arty​stki, Rhythm Nation. Tym, co odróżnia najnowszy album Janet od kilku poprzednich, chłodno przyjętych krążków, jest eksplorowana przez nią mnogość gatunków oraz kontekstów muzycznych. Powrót do współpracy z teamem producenckim Jimmy Jam & Terry Lewis, który odpowiada za jej najlepsze dokonania, odpłacił się najbogatszym stylistycznie albumem w karierze Jackson. Także tekstom na Unbreakable daleko do monotematyczności. Lata spędzone z dala od muzycznego światka sprawiły, że artystka zgromadziła spory bank tematów do poruszenia. Jak celnie ujął jeden z recenzentów, "Unbreakable to taki rodzaj albumu, który tworzy wspaniały artysta gdy czuje że ma coś do powiedzenia i zupełnie nic do udowodnienia".

 

Spektrum jest szerokie; w inspirowanym brzmieniem Motown "Broken Hearts Heal" Janet z uśmiechem na ustach podejmuje temat śmierci brata Michaela, w refleksyjnym "After You Fall" odnosi się do trudnego czasu po skandalu "Nipplegate", a w "Lessons Learned" staje się obserwatorem toksycznego związku, podtrzymywanego jedynie przez przyzwyczajenie. Kilka utworów, jak przejmujący "Shoulda Known Better", nawiązuje do tematyki zawartej na albumie Rhythm Nation 1814, prezentując bardziej dojrzałe spojrzenie na problemy społeczne dzisiejszego świata. Po raz pierwszy od lat Janet pozwala sobie na chwilę niewymuszonej refleksji. Jednym z bardziej przekonywujących w warstwie tekstowej utworów jest także "The Great Forever", w którym artystka bezlitośnie rozprawia się ze wszystkimi którzy poszukują w jej życiu prywatnym źródła sensacji, krytykując małżeństwo z katarskim businessmanem, Wissamem Al Mana. Z kolei w otwierającym krążek, tytułowym "Unbreakable" gwiazda w szczery, bezpretensjonalny sposób zwraca się do swoich fanów oraz wszystkich tych, którzy na przestrzeni lat życzyli jej dobrze. Pełen życia wokal Janet niesiony jest tu przez utkany z sampli podkład, przywodzący na myśl twórczość The Jackson 5. To pierwszy raz kiedy najmłodsza z rodzeństwa Jacksonów pozwala sobie na czytelne odniesienia do dorobku braci. Nie zabrakło także beztroskich, mniej ambitnych lirycznie momentów, stworzonych z myślą o parkiecie. Jednym z nich jest nagrany z gościnnym udziałem Missy Elliott utwór "Burnitup!"

 

 

Nowe utwory Janet tylko zaostrzyły apetyt fanów na więcej. Korzystając z tego, artystka zdecydowała się wyruszyć w światową trasę koncertową Unbreakable World Tour, którą rozpoczęła w sierpniu tego roku świetnie ocenionym koncertem w Vancouver. Trasa potrwa aż do następnych wakacji, a europejscy fani będą mieli okazję usłyszeć Janet na przełomie marca i kwietnia. Artystka wystąpi w jedenastu miastach na starym kontynencie, między innymi w Paryżu i Berlinie. 

 

Powrót Janet Jackson do świata muzyki już można uznać za udany. Zadowoleni fani, jedne z najlepszych recenzji w karierze oraz numer jeden na liście bestsellerów magazynu Billboard świadczą tylko o tym, że świat tęsknił za najmłodszą z rodzeństwa Jacksonów. Wisienką na torcie okazała się prestiżowa nominacja do Rock and Roll Hall of Fame. Fani i dziennikarze muzyczni są zgodni – album Unbreakable to powrót na który warto było czekać – taki, którego nigdy nie zdążył nagrać jej brat.